Het is een voorrecht als kinderen geboren worden en opgroeien in een door de ouders gevormde duurzame relatie. Daarnaast zijn er ook veel kinderen die opgroeien in eenoudergezinnen. In beide gezinnen kan een kind voldoende stabiliteit, liefde en geborgenheid ervaren.
Opvoeden
De tijden dat ouders, in alle rust, hun kinderen konden opvoeden zoals zij zelf opgevoed waren, zijn allang voorbij. Veel kinderen worden vrijwel vanaf hun geboorte beïnvloed door radio en televisie, waar later nog de informatiestroom via digitale kanalen bijkomt. Ook de school, die meer betekent in het leven van een kind dan alleen het bijbrengen van kennis, heeft grote invloed op de ontwikkeling van het kind.
De opvoeding door de ouders is een voortdurend zoeken naar evenwicht: enerzijds om eigen waarden door te geven en eigen overtuigingen te delen, anderzijds om invloeden van buitenaf in goede banen te leiden.
Van oudsher hebben Vrienden hun kinderen vroeg met stilte vertrouwd gemaakt door thuis momenten van stilte te creëren en de kinderen kennis te laten maken met de Quaker getuigenissen, in woorden maar vooral ook in levenshouding. De bereidheid om het eigen functioneren tegen het licht te houden en daar in gezinsverband over te spreken en het erkennen van zwakheden waar men zelf mee worstelt zal bij kinderen de bereidheid kweken om zich ook kwetsbaar op te stellen. Laat in de eigen bereidheid om van anderen te leren (ook van je eigen kinderen) zien welke kracht ervan uitgaat om in alle verscheidenheid toch in onderlinge verbondenheid samen te leven. Geef kinderen de gelegenheid om zich vanuit hun specifieke gaven en persoonlijkheid te ontwikkelen ook al is dat in een richting die niet de jouwe is.
Kinderen
Laat het besluit kinderen te krijgen weloverwogen zijn. Overweeg zorgvuldig wat je verantwoordelijkheid zal zijn en – als er twee ouders zijn – hoe je de verschillende taken van zorg voor de kinderen en voor de huishouding wilt delen.
Iedere partner kan de vrijheid nemen om tijdelijk buiten het carrière pad te stappen; misschien verlangen beiden naar de traditionele rolverdeling; ook kunnen beide ouders besluiten het werk binnen- en buitenshuis te delen.
Kinderen met een handicap
De vooruitgang van de wetenschap kan ouders voor nóg fundamenteler problemen plaatsen: ze kunnen in gewetensnood komen als uit prenataal onderzoek blijkt dat het kind gehandicapt zal zijn. Door het bestaan van steeds verder gevorderde technieken kunnen mensen zich onder druk gezet voelen om bij prenataal waargenomen gebreken van de vrucht een zwangerschap af te breken.
Dit gebeurt ook als pas ná de geboorte duidelijk wordt dat de baby een zwaar leven zal krijgen en in de toekomst veel operaties nodig zal hebben. In het eerste geval is zwangerschapsonderbreking een mogelijkheid, maar dat staat op gespannen voet met de overtuiging van Quakers dat doden verkeerd is. In het tweede geval is er de uiterst zware keuze om het kind te laten opereren, óf om het te laten sterven.
Het aanvaarden van een gehandicapt kind kan zowel pijn als vreugde brengen. Maar op welke manier het leven ook begint, voor elk kind geldt dat het een veilig, warm gezinsleven nodig heeft, om zo gezond mogelijk naar lichaam en geest op te kunnen groeien.
De Vrienden hebben altijd oog gehad voor de belangen van de kinderen en in vele zendbrieven is te lezen hoe blij Jaarvergaderingen zijn met de aanwezigheid van kinderen in hun midden.
Ja, wij moeten openstaan voor alle middelen, die ons geschonken zijn, om jonge mensen vrij tot ontplooiing te brengen, maar wij moeten weten dat de enige weg om hun een houvast voor het leven te geven, de kennis van Gods liefde en almacht kan zijn. Maar juist om deze kennis van God tot werkelijkheid van de mens te maken is zeer veel takt nodig, en vooral waarachtigheid. De jeugd is scherp in haar oordeel, voelt zuiver aan en stelt hoge eisen aan waarachtigheid; ze waardeert eerder dat wij ronduit zeggen dat wij iets niet weten dan dat wij onzeker zijn.” Louise Lieftinck, 1936 Een hupmiddel daarbij zou kunnen zijn de Overwegingen en Vragen voor kinderen (VROEM) op bladzijde 161.
Wij kwamen tot het inzicht dat het doorgaans korte samenzijn van ouderen en kinderen in de wijdingssamenkomst, het samen ervaren van het innerlijk Licht, de basis legt voor de religieuze opvoeding van onze kinderen.
Zowel in de Maandvergaderingen als in gezinsverband zouden wij over die gezamenlijke ervaring en de betekenis daarvan voor ons dagelijks leven meer met onze kinderen moeten dóórpraten.
Daarbij kunnen de Quakergetuigenissen en de Bijbelse vertellingen ons helpen. Zendbrief Nederlandse Jaarvergadering,1985
Kinderen en jongeren hebben behoefte aan liefde, huisvesting, voedsel, onderwijs, veiligheid en gezondheid. Doen wij alles wat we kunnen om ouders, oudere familieleden, grootouders, de familie en andere verzorgers die deze verantwoordelijkheid dragen te ondersteunen?
In Afrika zien we grote aantallen wezen, kindsoldaten en jonge criminelen, verlaten en dakloze kinderen en huishoudens die alleen uit kinderen bestaan. Deze kinderen zijn bijzonder kwetsbaar en lopen het risico dat hun behoeften nooit vervuld worden. Wat doen wij persoonlijk, als gemeenschappen en als volkeren om ze te steunen en verzorgen?
Centraal- en Zuidelijk Afrikaanse Jaarvergadering,
In: Living Adventurously, Quaker Faith and Practice Central and Southern Africa YM, 2009, 24, blz. 121.
