Living the Quaker Way, deel 2

door webQuakers | jun 4, 2022 | Artikelen Vriendenkring

Door Ben Pink Dandelion, Uitgave: Quaker Books, Friends House. Vertaling Frieda Oudakker

De Wijdingssamenkomst

‘Worship’ is een woord dat uitdrukt ‘vervuld zijn van aandacht voor het meest waardevolle’.

Wij hebben een gave meegekregen om innerlijk contact met God te ervaren en het te beantwoorden. Dat noemen we: ‘Dat van God in iedereen”
Het gaat er hier niet over dat God in iedereen is, maar over onze mogelijk- heid om God innerlijk te ervaren, en vervolgens de taak op ons te nemen om daarvan te getuigen, met woord én daad. “In de stille samenkomst kan ik mijn ego, mijn ‘gedoe’, tot rust brengen. Ik kan luisteren en mij ín dat horen met anderen verbinden. Ik kan aanwezig zijn, ik voel Góds aanwezigheid.”

Leven vanuit ons geloof als een ’ priesterschap van alle gelovigen’ geeft ons mogelijkheden om God te dienen. We zouden de persoon met een gave van ‘verzorgende aandacht voor dat meest waardevolle’ kunnen vragen om die taak op zich te nemen. Dit is vergelijkbaar met Quaker pastors in het grootste deel van de Quaker wereld, of met ‘elders’, (wijze ouderen). We kunnen ook de leiderschapsrol wekelijks laten rouleren. Hoe dan ook, we vertrouwen op de stilte en het innerlijk stil-zijn, de directe innerlijke natuur van de goddelijke leiding die we regelmatig ervaren en ons gedeelde ‘priesterschap’. Dat leidde ons al meer dan 350 jaar tot het onderhouden en ons verheugen in open, ongeprogrammeerde wijdingssamenkomsten en vrije getuigenissen. Met andere woorden we kozen voor dienst aan God, gebaseerd op stilte, zonder rituelen en gewoontes, en met woorden die we alleen uitspreken als we ons daartoe van binnenuit geleid voelen.

De eerste consequentie daarvan is dat we in een kring zitten. Er is geen front, want er is niets of niemand waarop we ons zouden moeten richten. Het is een uitdrukking van dat we als gelijken voor God komen. Ieder van ons met eigen gaven en tekortkomingen, gefrustreerde hoop en de wildste dromen, en een verlangen naar God.

Ten tweede hoeft er niets naar buiten toe gezegd of gedaan te worden. We geven ons eenvoudig over aan het spel van Gods Licht in de diepten van ons Zijn. Stilte en stil-zijn voeden het gevoel van Tegenwoordigheid. Alles wat hieraan toegevoegd kan worden vinden we in die stilte.

Ten derde, op deze plaats van ontmoeting en transformatie worden we geroepen om te onderscheiden of dat wat we willen uitspreken echt een getuigenis is. Is het een boodschap van God die we willen delen, of is het een reactie op iemands anders getuigenis? Is het een herhaling? Is het een slim idee? Gaat het alleen om mij? Als het een boodschap van God is moet die dan uitgesp- roken worden? Voor deze groep? Op dit mo- ment? Door mij? Zo ja, dan moeten we voluit vertrouwen op wat ons geven wordt. Soms staat iemand anders op om precies die gevoe- lens te uiten die wij kregen, terwijl wij nog in dit proces bezig zijn. Óf het moment gaat in alle helderheid voorbij en we waren terecht stil.

Ons richten op God be- gint met rust, de stilte voedt de verstilling en de verstilling voedt de stilte.

Vrienden hebben verschillende manieren om de stilte binnen te gaan, zich daar te ankeren. Sommigen beginnen met voor alle aanwezigen te bidden, anderen volgen een persoonlijke meditatie om zich los te maken van de da- gelijkse beslommeringen. Weer anderen laten zichzelf eenvoudig in de diepe stilte afdalen. Zo staan we geaard en los van onszelf voor God. Die stilte is niet eenvoudig en je kunt het niet veinzen: middenin de ontmoeting met God wéten we het als we daar zijn. Oefening helpt. Als de hele groep die plaats bereikt spreken we van een ‘verzamelde’, of een ‘verbonden’ groep’. Als we meer ervaren worden in deze vorm van wijding ervaren we steeds meer van zulke betekenisvolle momenten van een gezamenlijk ant- woord op Gods liefdevolle uitnodiging. “De ervaring van andere stiltes is niet hetzelfde….. de Quaker stilte is anders. Het geeft vrede.”

Als we een getuigenis krijgen om te delen gaan we staan om die aan de groep aan te bieden. Dan zijn we beter te verstaan én het helpt ons om ons te realiseren wat er gebeurt. Deze vrije getuigenissen zijn een potentieel risico. Quaker schrijvers hebben gesproken over ‘de gevaren in de stille samen- komsten’. Wij kunnen de stilte gemakkelijk opvullen met gesprekken over goeie ideeën. Zo keren we het Goddelijke de rug toe of overspoelen het. Om het ontspannen afwachten te voeden laten we tijd verstrijken tussen opeenvolgende getuigenissen, om te reflecteren op wat gedeeld is. We vermijden het om te spreken aan het begin en aan het einde van de bijeenkomst. En we spreken maar één keer per bijeenkomst een getuigenis uit. God kan ons veel te zeggen geven, maar we worden aangemoedigd om het meest wezenlijke eruit te destilleren en in een paar woorden uit te spreken. De rest geven we tijd om zich te ontwikkelen voor een volgende bijeenkomst.

In grote groepen worden we aangemoedigd om stil te blijven, als we onze- ker zijn of wat we willen zeggen een echte getuigenis is. In kleine roepen, die misschien behoefte hebben aan gesproken leiding om de innerlijke com- municatie te voeden, kunnen we zeggen: ”In geval van twijfel: dóen!” Mijn eigen kleine groep begint vaak met een stukje tekst. Dat helpt ons op weg naar de innerlijke aandacht die we nodig hebben om tot rust te komen voor God en een getuigenis uit te spreken. Getuigenissen worden ons gegeven om vrijelijk te delen. Ze kunnen voor sommigen behulpzaam zijn, maar niet voor iedereen. Het is niet aan ons om daar een oordeel over te hebben. Voor de meesten van ons is het volstrekt duidelijk als we deze leiding ervaren, anderen staan al overeind voordat ze in de gaten hebben wat er gebeurt. “Ik voel een getuigenis eerst als een grappige inwendige wiebel, die soms uit- groeit tot een totale lichamelijke ervaring. Als ik mij er helemaal helder over voel volg ik die leiding en soms huil ik een beetje, omdat het zo krachtig is.”

We benoemen ‘ouderen’ uit ons midden om te helpen de ontmoeting met de Geest te voeden. Zij helpen bezoekers aan te moedigen om te getuigen en om ons er aan te herinneren dat we soms woorden uitspreken die beter ongezegd konden blijven. Bij hoge uitzondering interrumperen wijze ‘ouderen’ een lange getuigenis, om te zorgen dat de stilte voor de rest van de groep hersteld wordt. Dat is een moeilijke stap om te nemen. Een getuigenis is in theorie een goddelijke inspiratie, dus dit vraagt van de ouderen een goede ontwikkeling van hun onderscheidend vermogen of ze wel of niet in actie gaan komen.

Zij ‘sluiten’ of beëindigen de stille samenkomst door een hand te geven. De afgelopen 50 jaar hebben wij dit voorbeeld gevolgd. We groeten elkaar, verwelkomen elkaar terug in de wereld en bedanken voor het delen van het contact met de Geest en voor de gemeenschap waar we deel van uitmaken. De stilte duurt gewoonlijk een uur. Daar kunnen we van afwijken als er veel getuigenissen worden gegeven, of als die aan het einde plaats vindt. Tijd is een uiterlijk iets. Het is veel belangrijker om ruimte te maken voor het waaien van de wind van de Geest, dan om op tijd af te sluiten.

Hetzelfde geldt voor wijdingssamenkomsten ter gelegenheid van een huwelijk, of voor een dankdienst voor het leven van een Vriend. We getuigen van wat God ons daarin heeft gegeven, innerlijk, én uiterlijk

door getuigenissen uit te spreken over het leven van de overleden Vriend. Het uiterlijke is een reflectie van de innerlijk ervaren spiritualiteit. Die expressie reflecteert wat God realiseert, in de materie uitdrukt, ín, dóór en ónder ons. Dat kan een oproep tot actie zijn, dankbaarheid voor een leven vanuit het geloof, of het huwelijk voor God tussen twee leden. Het dynamische hart van al onze bijeenkomsten is de innerlijke ontmoeting met de Geest en de uiterlijke expressie ervan, de viering en de uitwerking van alles wat ons door God gegeven is.

QCEA ziet Europa veranderen.

door webQuakers | jun 3, 2022 | Artikelen Vriendenkring

Ingezonden door Peter van Leeuwen

QCEA is het team in Brussel, dat Quaker kernwaarden bevordert op Europees niveau. Het doet dit namens Nederlandse Vrienden en Quakers van een tiental andere Europese landen, inclusief Noorwegen en Zwitserland.
Iedereen die de media volgt kan merken dat Europa en de EU geleidelijk veranderen. Vooral de oorlog in Oekraïne brengt een verandering teweeg die tot onrust leidt in Quaker geledingen. Is de EU als “vredesproject” in gevaar?
Tien jaar geleden nog, in 2012, werd de Nobelprijs voor de Vrede toegekend aan de Europese Unie (EU) die “meer dan zes decennia heeft bijgedragen aan de bevordering van vrede en verzoening, democratie en mensenrechten in Europa.” Gaan we nu de verkeerde kant op, door geopolitieke ontwikkelingen, met name de oorlog in Oekraïne?
Toen we op 15 mei, na onze meeting in Den Haag, gedachten en gevoelens uitwisselden, was wel duidelijk hoe onmachtig we zijn om grote politieke veranderingen te beïnvloeden. Het radicale vredesgetuigenis van de Quakers en de radicale leringen van Jezus, zo’n tweeduizend jaren geleden, gelden ook nu en voor ons! Maar hoe verbinden we dat met de politieke werkelijkheid waarin we ons bevinden?
Een half jaar geleden, dus vóór de oorlog in Oekraïne schreef Jeremy Lester (schrijver van QCEA): “De Europese Unie lijkt voor altijd op een kruispunt te staan, onzeker of ze moet concurreren als een militaire macht of dat ze een vredesmodel moet zijn door een uniek model van het combineren van nationaal en internationaal bestuur”.
Inmiddels vinden grootschalige wapenleveranties aan Oekraïne plaats. De EU oefent economische macht uit met haar sancties. De publieke opinie in Finland en Zweden voelen zich bedreigd door Poetin en de twee landen gaan NAVO lid worden. Het is oorlog.

QCEA is van plan een studytour te organiseren van 14 – 17 november. Een prachtige gelegenheid om je met Vrienden en belangstellenden uit andere Europese landen je bezig te houden over ons Quaker zijn in Europa, in deze veranderende werkelijkheid.

Omdat ik al twee maal heb meegedaan, zal ik mij nu niet opgeven, maar ik kan getuigen dat een QCEA study tour een heel waardevolle investering is! Ik kan iedereen de studytour van harte aanbevelen Het is dé manier om de Europese instellingen te leren kennen. Dé manier om het werk van Vrienden in Europa te leren kennen. En dé manier om diepgaand met een belangrijk thema bezig te zijn: “Europa op een kruispunt”.

Hoe ver verandert de EU inmiddels van een vredesproject in iets anders. We zien militarisatie, een interventiemacht, de gevolgen voor vrede, voor klimaatverandering, voor migratie, voor asielprocedures, voor mensenrechten.
QCEA heeft al meer dan veertig jaar een Nederlandse steungroep ‘Vrienden voor Brussel’, officieel ook met VVQREA aangeduid. Bijna de helft van de Nederlandse Vrienden en alle maandvergaderingen zijn daar lid van. Nieuwe leden zijn meer dan welkom! We hadden op 15 mei onze jaarlijkse ledenvergadering. We hebben de gelegenheid van de ledenvergadering aangegrepen om richting QCEA vast een paar wensen te formuleren:
Naar de mening van VvQREA zijn de volgende actiepunten van belang voor QCEA:

• Stille diplomatie tussen de NAVO landen en Rusland.
• Het onderhouden van contact met Quakervrienden in Moskou en Sint Petersburg, zowel als met pacifisten in de Oekraïne
• Vorm geven aan een voor ons belangrijke prioriteit: QCEA kan samen met Stop Fuelling War en ENAAT(European Network Against Arms Trade) de macht en werking van het militair industrieel complex bij escalatie van conflicten onder bredere aandacht brengen. Nog een laatste poging om je enthousiast te maken voor zo’n studytour: In 2014 ging de studytour ook nog twee dagen naar Straatsburg. Het Europa van 47 landen en 800 miljoen mensen, waarvoor het Europese hof voor de rechten van de mens is opgericht en de Raad van Europa.

Bij de parlementaire assemblee waren er zowel pro Russische als pro Oekraïense demonstraties. De inval in de Krim was enkele maanden eerder gebeurd.

Wij probeerden een Oekraïense (uit onze groep) in gesprek te brengen met een Rusland supporter. Heel moeizaam maar het lukte.
Later zaten we op de publieke tribune van de parlementaire assemblee, waar de Russische delegatie het zwaar te verduren kreeg.

Voor ons erg leerzaam, we hebben er achteraf goed over doorgesproken. De Oekraïense deelneemster aan de studytour had veel moeite met de passiviteit van ons ‘West Europeanen’. Ze had meer steun voor Oekraïne verwacht. Had ze achteraf gezien, gelijk?

Quaker retraite aan de Ijssel

door webQuakers | jun 2, 2022 | Artikelen Vriendenkring

Door Geertje Kerstholt.

Op Zaterdag 30 April was er een warme en harmonieuze samenkomst in huiselijke kring in Zwolle, vlakbij de IJssel. Na een hartelijke ontvangst met koffie, thee en lekkers gingen we de stilte in. Meegenomen of spontane in- breng werd gesproken en gezongen.

Mijn gedicht in veelvoud maakte plaats voor het zingen van:

Licht dat terugkomt,
Hoop die niet sterven wil,
Vrede die bij ons blijft.

Een lied dat we met onze actiegroep tegenover de Russische Ambassade zongen.

Ik vertelde daarna over de Stille Wake, die we dagelijks hielden van 12:30 tot 13:00 t/o de Russische Ambassade in Den Haag tot Pasen.

Na de Quakermeeting op zondag- morgen in Den Haag gingen we daar ook naar toe. Antonia zong een prachtig lied en de bijeenkomst werd in stilte beëindigd. De initiatiefnemers van de Wake ontmoetten elkaar op 24 Februari bij de tweemaandelijkse samenkomst van de “Grootouders voor het Klimaat” bij het Gebouw van de Tweede Kamer.

Het was de dag (24 febr.) van het uitbreken van de oorlog in Oekraïne.
De ongeruste en getroffen aanwezigen waren ook actief bij de “Klimaatwake”
en besloten actie te ondernemen. Het Haags Vredesinitiatief werd benaderd voor de aanvraag van een vergunning voor de Wake.

Aan de dranghekken hingen we vredesvlaggen en toepasselijke teksten, die na de wake weer werden ingepakt.
Een gevluchte jonge vrouw uit Kiev, die in een nabij gelegen Hotel onderdak had gekregen vertaalde een Oekraiens lied in het Engels zodat we het samen konden zingen.

Door toeval kreeg ik een tas vol kaarten, waarop je een persoonlijke tekst kon schrijven om naar de Russische Ambassade te sturen.

Dat gaf me de gelegenheid met voorbijgangers en belangstellenden in gesprek te gaan en uit te nodigen aan deze kaartenactie mee te doen.
Op een dag zagen we de postbode stapels kaarten in de brievenbus stoppen! In de loop van Maart kregen we steeds meer aandacht en deelname van buurtbewoners, die langzaam aan in april onze actie overnamen, een echte burgerbeweging.
We bestelden een grote Oekraïense vlag en spanden die tussen 2 bomen. Elke dag zijn we om de beurt een uur aanwezig en georganiseerd met een groeps-app met 80 deelnemers, ook mensen uit Oekraïne die in Den Haag wonen. Onze groep is er op Maandag van 12:00 tot 13:00 en individueel via de app.

De avond voor Pasen werd er vanaf 20:30 een stille bijeenkomst georganiseerd. De contouren van Oekraïne waren getekend op het wegdek en elke aanwezige kon hierop een lichtje plaatsen. We zongen “Dona Nobis Pacem” en daarna zongen de vele Oekraïners hun liederen. Het was een ingetogen en intense sfeer van saamhorigheid. Bij mijn vertrek hoorde ik originele Oekraïense muziek, zelfs de dienstdoende politieagent stond te luisteren in de deur van de politiepost.

Die avond was een avond van onvergetelijke schoonheid en troost.

Wat was het waardevol dit te delen op de retraitemiddag. Na de lunch gingen we in stilte wandelen, tekenen en lezen, voor elk wat ‘Wils’.

Het was een mooie dag aan de IJssel!